Dacht je dat we álle kleuren inmiddels wel kennen? Dan komt deze ontdekking als een klap op je netvlies. Amerikaanse wetenschappers zijn erin geslaagd een compleet nieuwe kleur op te wekken die nooit eerder door mensenogen is gezien. De naam? Olo.
En nee, je kunt ‘m niet opzoeken of op je beeldscherm bekijken – deze kleur is letterlijk niet te vatten in pixels.
Geen blauw. Geen groen. Iets compleet anders.
Het experiment, dat al flink wat wenkbrauwen doet fronsen, werd uitgevoerd met vijf proefpersonen. Zij kregen ultranauwkeurige laserpulsen direct op specifieke lichtgevoelige cellen in hun ogen – de zogeheten M-kegeltjes. Door alleen deze kegeltjes te prikkelen, omzeilden de onderzoekers het natuurlijke kleurensysteem van het menselijk brein.
Het resultaat? Een totaal nieuwe kleurervaring. “Ongelooflijk verzadigd, alsof je iets ziet dat helemaal niet hoort te bestaan,” aldus een verbaasde proefpersoon.
De kleur die je nooit zult kunnen zien
Onderzoekers beschrijven olo als iets wat nog het meest lijkt op blauwgroen, maar dan véél intenser. Toch geven ze toe: elke poging om de kleur af te beelden is zinloos.
“We kunnen het benaderen met een turquoise vakje, maar dat is een slap aftreksel,” zegt visiewetenschapper Austin Roorda. “Je móét het meemaken om het te begrijpen.”
Lasers hacken je zicht
Normaal gesproken zie je kleuren doordat je ogen meerdere kegeltjes tegelijk activeren. Er is geen natuurlijk licht dat alleen M-kegeltjes aanspreekt – tot nu. Door geavanceerde technologie konden de onderzoekers één enkele cel in het netvlies targeten met een laserpuls.
Dat zorgde voor een mysterieuze kleurvlek in het gezichtsveld, ongeveer zo groot als een volle maan. Niet eerder gezien, niet eerder gevoeld – maar volgens de deelnemers zéker echt.
Niet iedereen is overtuigd
Sommige wetenschappers zijn sceptisch. Visie-expert John Barbur uit Londen denkt dat het gewoon een extreem verzadigde groene kleur is. “Het voelt nieuw omdat het op een onnatuurlijke manier wordt opgewekt, maar echt nieuw? Mwah.”
Toch geloven de onderzoekers dat hun techniek – die ze Oz Vision noemen – ons veel kan leren over hoe we kleur waarnemen. Het zou zelfs kunnen helpen bij de behandeling van oogziekten of kleurenblindheid.
Een kleur die niemand kan zien, behalve als je meedoet aan een lasersessie in een lab? Het klinkt als sciencefiction, maar het is gewoon fundamentele wetenschap anno 2025.
