De politie in Nederland is boos en onbegrijpt over het beeld dat Tweede Kamerlid Sylvana Simons en advocaat Gerald Roethof schetsen rond de inzet van het stroomstootwapen. Zij verschenen gisteravond in het actualiteitenprogramma Op1 naar aanleiding van een fatale arrestatie in de Verenigde Staten. Er werd gesproken over de dood van de 31-jarige Keenan Anderson, een zwarte man die na een arrestatie is overleden nadat een agent een stroomstootwapen tegen hem had ingezet voor een periode van 30 seconden terwijl hij al op de grond lag. Zijn dood krijgt in de VS extra aandacht omdat Anderson de neef was van Patrisse Cullors, medeoprichtster van de internationale beweging Black Lives Matter.
Discussie losgebarsten
Het incident heeft ervoor gezorgd dat de discussie over politiegeweld weer opnieuw is ontstaan. Tweede Kamerlid Sylvana Simons en advocaat Gerald Roethof zijn bang dat agenten, ook in Nederland, te snel naar het gebruik van een wapen grijpen. Roethof zegt “Als iemand zich aan een arrestatie onttrekt, dan mag je al een taser gebruiken. De grens is heel erg laag”. Volgens Simons wordt het wapen op momenten ingezet waarbij er normaal gesproken geen sprake zou zijn van de inzet van een vuurwapen. Het wapen wordt dus sneller gebruikt dan als vervanging van een vuurwapen.
Tekst gaat verder onder deze tweet
Keenan Anderson, de neef van de oprichter van de Black Lives Matter-beweging, is vorige week omgekomen na een arrestatie met een taser in Amerika. @SylvanaBIJ1: ‘’Er zijn veel van dit soort incidenten in de VS die het gevoel van onbegrip oproepen. Wat gebeurt hier? Waarom?'' #Op1 pic.twitter.com/HFJWJIuxKU
— Op1 (@op1npo) January 13, 2023
‘Onaanvaardbare gezondheidsrisico’s’
Sinds januari 2022 behoort het stroomstootwapen tot de standaard wapenuitrusting van Nederlandse agenten na een testfase. Het wapen vuurt stroomdraden af waardoor iemand tijdelijk zijn spieren niet kan bewegen. Amnesty International heeft zich tegen deze methode uitgesproken, omdat het volgens hen ‘onaanvaardbare gezondheidsrisico’s’ met zich meebrengt. Roethof zegt dat in de helft van de gevallen dat het wapen wordt gebruikt, het gaat om mensen met psychische problemen. “Mensen die niet helemaal gezond zijn, met onderliggende gezondheidsproblemen. Bij deze mensen kun je sneller medische problemen zoals een hartaanval verwachten.” Simons beweert dat het argument dat het in veel gevallen de-escalerend werkt, niet klopt. “Ja, als je iemand naar de grond werkt dan is de situatie gede-escaleerd. Maar de betrokken persoon merkt daar niets van.”
Tekst gaat verder onder deze tweet
De #taser discussie bij #Op1 is behoorlijk eenzijdig. Twee 'tegenstanders' verkondigen deels onjuistheden, zonder enig geluid van mensen met kennis over het wapen en de wetgeving. Het #stroomstootwapen is effectief gebleken. Bij dreiging werkt 75% geweldloos mee aan aanhouding. pic.twitter.com/VlAjGhtbAR
— Maarten Brink (@maartenbrink) January 13, 2023
Boosheid bij politie
De politie was verbaasd over het item dat gisteravond werd getoond. Volgens de voorzitter van de ACP, Wim Groeneweg, is het beeld dat wordt geschetst van het stroomstootwapen in het item niet juist. Hij stelt dat het wapen in Nederland niet op dezelfde manier wordt gebruikt als in de VS en dat de vergelijking hier niet op slaat. Groeneweg benadrukt dat Nederlandse politiemensen zeer goed zijn opgeleid in het gebruik van de taser en dat het wapen vaak wordt ingezet om erger leed te voorkomen. In de eerste zes maanden sinds de invoering van de taser in Nederland is het wapen 1730 keer ingezet, waarvan in 1279 keer alleen het dreigen met het wapen voldoende was en in 451 keer is daadwerkelijk stroom afgegeven.
Onterechte vergelijking
De voorzitter van de ACP, Wim Groeneweg, stelt dat de agent die de taser gebruikte op Anderson in Nederland ‘een groot probleem’ zou hebben omdat er hier een heel andere cultuur bestaat rondom het gebruik van wapens. Xander Simonis van de politiebond ANPV is verontwaardigd over hoe de politie in het item wordt afgeschilderd en vindt dat het item alleen maar bedoeld is om de politie zwart te maken. Hij zegt dat het makkelijk praten is als je nooit met je poten in de klei staat.
Op 1 juli 2022 overleed een man in Franeker na een confrontatie met agenten die pepperspray en de taser hadden gebruikt. Later bleek dat er geen verband was tussen het overlijden van de man en het optreden van de politie, maar volgens Simonis werd dit in het item wel opnieuw aangehaald. De politiebonden hadden graag aan tafel gezeten om het hele verhaal te vertellen, maar de programmamakers hebben er bewust voor gekozen om dit niet te doen.
Nee dank je @op1npo
Het feitenvrije en onzinnige geklets van deze 2 personen die niets anders willen dan agenten @Politie als racisten en geweldplegers wegzetten, zie ik al vaak genoeg
Idee voor een volgende keer: zet er een agent tegenover die deze onzin kan tegenspreken https://t.co/ZUICyrXgUc
— Lilian Helder (@lilianhelderpvv) January 14, 2023
Zelfverzekerder de straat op
Volgens onderzoek van de Politieacademie zijn agenten zeer positief over het stroomstootwapen. Ze gaan zelfverzekerder de straat op en grijpen daadkrachtiger in om gewelddadige mensen onder controle te krijgen. Onderzoeker Otto Adang waarschuwde echter wel dat het stroomstootwapen een ingrijpend geweldsmiddel is en terughoudend moet worden ingezet. Het veroorzaakt veel pijn en kan kwetsbare personen in gevaar brengen.
Sinds 2017 wordt er proefgedraaid met het stroomstootwapen in Zwolle, Amersfoort en Rotterdam. Inmiddels wordt er overal druk getraind en ongeveer 17.000 politiemedewerkers gaan gebruikmaken van het wapen in situaties waar pepperspray of een wapenstok niet effectief is en het trekken van een vuurwapen niet wenselijk is.
De inzet van stroomstootwapens wordt de komende drie jaar gevolgd door het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg en de GGD Amsterdam.
Ook in ons land wordt de taser gebruikt en krijgen boa’s de wapenstok als extra geweldsmiddel.
Dit ondanks bezwaren van experts, het interne gebrek aan kennis vd eigen handelingskaders en hoe om te gaan met onbegrepen gedrag.
Waarom dan tóch? https://t.co/zUNXVNxdwp
— Sylvana Simons (@SylvanaBIJ1) January 13, 2023