De van televisie bekende Henriëtte Momma is eind vorige maand op 90-jarige leeftijd overleden. Miljoenen Nederlanders leerden haar de afgelopen jaren kennen als de liefdevolle en zorgzame moeder van de autistische kunstenaar Kees Momma.
Sebastiaan Quekel 10-06-24, 13:49 Laatste update: 14:09
In de bekroonde documentaires Het beste voor Kees en Kees vliegt uit speelde Henriëtte Momma een belangrijke rol. ,,Zij heeft er alles aan gedaan om Kees een mooi en zo goed mogelijk leven te geven, het is nu de vraag hoe hij het zonder haar gaat redden”, zegt Monique Nolte, maker van beide documentaires, tegen deze site.
Wie is Kees Momma?
Een ontroerende documentaire over de toen bijna 50-jarige Kees en zijn beschermende, maar op leeftijd rakende ouders groeide tien jaar geleden uit tot een gigantische hit. Kees is autistisch en woont nog bij zijn ouders, waar hij in de tuin een eigen chalet heeft. Zijn ouders staan dag en nacht voor hem klaar. In de film is te zien hoe Kees worstelt met zijn autisme en hoe zijn ouders hem proberen te behoeden voor de ‘boze buitenwereld’ vol prikkels die hem onzeker, angstig en depressief maken.
Na het verschijnen van de eerste docu, waarin onder andere een spraakmakende scheldtirade over Duitsers te zien is, groeide Kees in een klap uit tot een bekende Nederlander. Het bekende fragment, dat op sociale media en sites als Dumpert miljoenen keren is bekeken, laat onder andere zien hoe zijn moeder Henriëtte hem met veel liefde en engelengeduld probeert te kalmeren. Henriëtte oogstte daarmee volop lof en bewondering. Monique Nolte, de documentairemaker die jarenlang de familie Momma volgde, noemt het overlijden van Henriëtte dan ook ‘een groot verlies voor Kees en zijn familie’.
,,De moeder van Kees was een ongelooflijk sterke persoonlijkheid met een duidelijke missie”, vertelt Nolte deze site. ,,In een tijd waarin we nog weinig wisten over autisme, wist zij Kees te helpen zich te ontwikkelen door te focussen op zijn talenten, zoals tekenen, schilderen en schrijven. Hierdoor heeft Kees zich op een bijzondere manier kunnen ontplooien.”
Dat leidde volgens Nolte tot een unieke en sterke band tussen Kees en zijn moeder. ,,Kees is in zijn leven helemaal vergroeid geraakt met zijn moeder. Haar overlijden heeft dan ook een grote impact op Kees. De gezinssituatie verandert nu drastisch en Kees moet een manier zien te vinden om daarmee om te gaan.”
‘Naar omstandigheden goed’
In een volgende documentaire, die op dit moment in de maak is, wil Nolte laten zien hoe Kees met het verlies van zijn moeder omgaat en hoe hij nu op zijn eigen benen staat. Daarover wil Nolte niet te veel kwijt. Alleen: ,,Hij heeft natuurlijk veel verdriet, maar het gaat naar omstandigheden goed met Kees.”
Er zijn in totaal twee nieuwe documentaires over Kees Momma in de maak. Eén van de films is een direct vervolg op de bekroonde documentaire Kees vliegt uit. De film zal zich richten op de overgangsperiode waarin Kees volledig zelfstandig gaat wonen. ,,Kees vliegt uit eindigt met het nieuws dat Kees op zichzelf gaat wonen, maar uiteindelijk is hij toch nog thuis blijven wonen”, verklapt Nolte.
Wanneer te zien?
In dit tweede deel zien we hoe hij echt op eigen benen komt te staan, en hoe dat voor zijn moeder is geweest. ,,De nieuwe film zal tonen hoe Kees zich aanpast aan het zelfstandig wonen, en hoe zijn broers zich meer met zijn zorg moeten bezighouden. Dit alles maakt deel uit van het complexe proces van afscheid nemen en verdergaan.”
De eerste nieuwe docu over Kees Momma komt naar verwachting volgend jaar uit op Videoland. De tweede volgt waarschijnlijk een jaar later.
In 2019 viel Kees in de prijzen voor aandeel in de documentaire over zijn leven (video:)