Het lijkt wel een cliché dat ons ingefluisterd is door tekenfilms, maar dat witte licht aan het einde van de tunnel zou wel eens dichter bij de waarheid kunnen zijn dan we denken. Dr. Cameron Shaw heeft het (aan de wetenschap gedoneerde) brein van een vrouw ontleed om te weten te komen wat ze doormaakte vlak voor haar dood.
Volgens Shaw kunnen de laatste dertig seconden van iemands leven opgedeeld worden in intervallen van telkens tien seconden. Omdat de bloedtoevoer naar ons brein van onderuit komt, “sterft het gewoonlijk van boven naar beneden, waardoor onze meest menselijke eigenschappen als eerste verdwijnen”, aldus Shaw.
“Ons zelfbesef, onze zin voor humor en de mogelijkheid om vooruit te denken verdwijnt binnen de eerste tien à twintig seconden. Daarna, als de golf van bloedeloze hersencellen zich verspreidt, worden ook onze geheugen- en taalcentra geraakt tot we alleen nog met een kern achterblijven.”
Licht aan het eind van de tunnel
Het is volgens Shaw best mogelijk dat we inderdaad een licht aan het einde van een tunnel zien wanneer we sterven. Niet dat we daar meteen een spirituele reden achter moeten zoeken. “We weten uit ervaring dat er plotseling tunnelvisie kan ontstaan wanneer je de bloedtoevoer naar het brein verliest.”
“Het eerste wat je merkt wanneer je flauwvalt is het nauwer worden van je zicht, gevolgd door zwart. Je zou kunnen argumenteren dat de dood zich op dezelfde manier inzet omdat dezelfde mechanismen werken en het een onderbreking is van de bloedstroom naar de hersenen.”
Bijna-doodervaringen en toekijken op je eigen lichaam
“Ik heb ooit een instructeur gehad in neurowetenschap die een bijna-doodervaring had en uit zijn lichaam getreden was”, vertelde Shaw aan Vice. “Ze probeerden hem te reanimeren en hij zei dat hij daarop had toegekeken.”
“Toen hij weer wakker was vertelde hij iedereen wat hij gezien had, maar van alles wat hij vertelde was er niets daadwerkelijk gebeurd.”
“Het brein kan een visuele wereld rondom je creëren die heel erg lijkt op de realiteit maar die dat in werkelijkheid niet is, omdat je eigenlijk blind bent.
De film van je leven, feit of fantasie?
Het verhaal dat je vlak voor je dood de “film van je leven” ziet voorbijflitsen, lijkt in elk geval te kloppen. Onderzoek van de Hadassah Universiteit in Jeruzalem heeft zeven verschillende mensen met bijna-doodervaringen onderzocht en ontdekte dat de flashbacks heel intense momenten in hun leven waren.
Stel je er vooral geen bioscoopwaardige beelden bij voor, en verwacht ook geen chronologie. De mensen die door de universiteit onderzocht werden, omschreven het alsof ze naar een ander universum gebracht werden.
“Het was alsof ik daar voor eeuwig was. Ik was niet aan tijd of ruimte gebonden. Een moment en duizend jaar, allebei en geen van beide. Alles gebeurde tegelijkertijd en sommige ervaringen binnen mijn bijna-doodervaring speelden zich gelijktijdig af met anderen”, zo getuigde een van hen.
Maar die ervaring lijkt wel hoogst persoonlijk te zijn. Een van de andere mensen in het onderzoek zei dat hij iets volstrekt anders beleefde. Hij kon zijn vrienden en familie zien, en de pijn voelen die die mensen in hun leven hadden meegemaakt. “Ik werd toegelaten om dat deel van hen te zien en voor mijzelf te voelen wat zij gevoeld hebben.”
